Nhiễm ký sinh trùng đường ruột là một tình trạng phổ biến nước ta. Ký sinh trùng thường lây qua đường tiêu hóa. Khi ký sinh trùng tấn công đường ruột, chúng gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, và mệt mỏi. Tuy nhiên, nhiều người thường nhầm lẫn các triệu chứng này với những bệnh tiêu hóa khác. Việc nhận biết sớm và điều trị đúng cách có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa các biến chứng và bảo vệ sức khỏe đường ruột.
- Lợi ích của cây Ngưu tất đối với sức khoẻ
- Cây Thanh Thiên quỳ – Dược liệu quý trị ho hiệu quả
- Hạ canxi máu nguy hiểm như thế nào?
Ký sinh trùng đường ruột
1. Nguyên nhân nhiễm ký sinh trùng đường ruột?
Nhiễm ký sinh trùng đường ruột thường do nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu liên quan đến điều kiện vệ sinh kém và môi trường sống không an toàn. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến:
Thực phẩm và nước uống bị nhiễm khuẩn: Ăn phải thực phẩm sống hoặc không được nấu chín kỹ như thịt, cá, rau sống, hoặc uống nước không sạch có thể đưa ký sinh trùng vào cơ thể.
Vệ sinh cá nhân không đảm bảo: Rửa tay không đúng cách sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn hoặc sau khi tiếp xúc với nguồn lây nhiễm có thể dẫn đến nhiễm ký sinh trùng.
Tiếp xúc với phân nhiễm khuẩn: Sống hoặc làm việc trong môi trường có điều kiện vệ sinh kém, chẳng hạn như không có nhà vệ sinh hợp vệ sinh hoặc xử lý rác thải không đúng cách, dễ làm lây lan ký sinh trùng qua phân.
Tiếp xúc với động vật bị nhiễm: Động vật, đặc biệt là vật nuôi, có thể mang ký sinh trùng và lây sang người qua việc tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp, như chạm vào phân của chúng.
Môi trường sống đông đúc, thiếu vệ sinh: Những khu vực có dân cư đông đúc nhưng điều kiện vệ sinh không tốt dễ trở thành nơi phát sinh và lây lan ký sinh trùng.
Du lịch đến vùng có tỷ lệ nhiễm ký sinh trùng cao: Khi đi du lịch đến các khu vực có tỷ lệ nhiễm ký sinh trùng cao, việc ăn uống không đảm bảo vệ sinh có thể làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.
Việc hiểu rõ nguyên nhân nhiễm ký sinh trùng đường ruột giúp nâng cao nhận thức về các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, từ đó bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.
2. Cách nhận biết đang nhiễm ký sinh trùng đường ruột
Theo Giảng viên Trung Cấp Y sĩ đa khoa, Ths Mai Thị Lý chia sẻ thì khi nhiễm ký sinh trùng đường ruột có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, từ nhẹ đến nặng, tùy thuộc vào loại ký sinh trùng và mức độ nhiễm. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến giúp nhận biết tình trạng nhiễm ký sinh trùng đường ruột:
Rối loạn tiêu hóa:
- Đau bụng, quặn thắt hoặc đầy hơi.
- Tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài.
- Phân lỏng, có nhầy hoặc máu.
- Buồn nôn, nôn mửa.
Đau bụng do ký sinh trùng đường ruột
Sút cân không rõ nguyên nhân:
- Mặc dù ăn uống bình thường nhưng cân nặng vẫn giảm do ký sinh trùng hấp thụ dinh dưỡng từ thức ăn.
Mệt mỏi và suy nhược:
- Cơ thể mất đi dưỡng chất quan trọng, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, suy nhược hoặc thiếu năng lượng.
Ngứa hậu môn:
- Thường gặp ở trẻ em, đặc biệt với nhiễm giun kim. Ngứa thường xuất hiện vào ban đêm khi giun đẻ trứng ở vùng hậu môn.
Sốt hoặc các triệu chứng giống cúm:
- Một số trường hợp có thể xuất hiện sốt, ớn lạnh, đau cơ và các triệu chứng giống cúm khi nhiễm ký sinh trùng.
Chướng bụng và khó tiêu:
Ký sinh trùng gây rối loạn hoạt động của đường tiêu hóa, khiến bụng bị chướng và khó chịu sau khi ăn.
Thiếu máu:
- Ký sinh trùng như giun móc có thể gây mất máu và thiếu sắt, dẫn đến thiếu máu với các triệu chứng như da nhợt nhạt, chóng mặt và khó thở.
Phát ban hoặc dị ứng da:
- Một số ký sinh trùng có thể gây ra phản ứng dị ứng trên da, như phát ban, nổi mẩn hoặc ngứa.
- Nếu có các triệu chứng này, đặc biệt khi kéo dài mà không có nguyên nhân rõ ràng, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
3. Cách điều trị nhiễm ký sinh trùng đường ruột
Điều trị nhiễm ký sinh trùng đường ruột đòi hỏi phải sử dụng các phương pháp đặc thù nhằm loại bỏ ký sinh trùng khỏi cơ thể, đồng thời cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa tái nhiễm. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến:
Dùng thuốc kháng ký sinh trùng
- Thuốc tẩy giun: Đối với các loại giun như giun đũa, giun kim, giun móc, các loại thuốc như Albendazole, Mebendazole hoặc Pyrantel Pamoate thường được sử dụng. Những loại thuốc này có tác dụng làm tê liệt hoặc tiêu diệt ký sinh trùng, sau đó chúng sẽ được thải ra ngoài cơ thể.
- Thuốc trị ký sinh trùng đơn bào: Đối với các loại ký sinh trùng như amip hoặc Giardia, thuốc như Metronidazole hoặc Tinidazole thường được bác sĩ kê đơn để tiêu diệt chúng.
Điều chỉnh chế độ ăn uống
- Uống nhiều nước: Giúp bù nước cho cơ thể nếu có triệu chứng tiêu chảy kéo dài.
- Tránh thực phẩm sống hoặc chưa nấu chín kỹ: Đặc biệt là thịt, cá và rau sống, để ngăn ngừa sự lây nhiễm và tái nhiễm ký sinh trùng.
- Bổ sung dinh dưỡng: Do ký sinh trùng có thể gây suy dinh dưỡng, việc bổ sung các chất dinh dưỡng như sắt, vitamin và khoáng chất là rất quan trọng để phục hồi sức khỏe.
Điều trị triệu chứng
- Bù điện giải: Nếu bị tiêu chảy hoặc mất nước, việc bổ sung dung dịch điện giải (ORS) có thể giúp cân bằng chất lỏng và khoáng chất trong cơ thể.
- Thuốc giảm đau hoặc chống co thắt: Có thể được sử dụng nếu có triệu chứng đau bụng, quặn thắt.
Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường
- Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi tiếp xúc với môi trường có nguy cơ nhiễm khuẩn.
- Vệ sinh thực phẩm kỹ lưỡng: Thực phẩm cần được rửa sạch và nấu chín hoàn toàn trước khi ăn. Nước uống nên được đun sôi hoặc sử dụng nước lọc an toàn.
- Xử lý phân đúng cách: Đảm bảo vệ sinh môi trường và nhà vệ sinh sạch sẽ để ngăn chặn sự lây lan của ký sinh trùng qua phân.
Phòng ngừa tái nhiễm
- Điều trị đồng thời cho tất cả thành viên trong gia đình hoặc những người sống cùng môi trường để ngăn ngừa lây nhiễm chéo.
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, tránh thói quen ăn uống mất vệ sinh, và tránh tiếp xúc với các nguồn lây nhiễm.
- Việc điều trị nhiễm ký sinh trùng đường ruột đòi hỏi tuân thủ đúng chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và tránh các biến chứng nguy hiểm.
Nguồn: Tin tức Y Dược – Trường Trung cấp Y khoa Pasteur