Tỳ bà, một loại quả truyền thống thường được dùng trong y học thảo dược, có một số lợi ích cho sức khỏe. Hôm nay hãy cùng Trường Trung cấp Y Khoa Pasteur tìm hiểu về tỳ bà và công dụng sức khoẻ của nó!
- Công dụng của cây Duối đối với sức khoẻ con người
- Lợi ích của cây Ngưu tất đối với sức khoẻ
- Cây Thanh Thiên quỳ – Dược liệu quý trị ho hiệu quả
Cả lá và quả tỳ bà đều có tác dụng tốt cho sức khỏe, đặc biệt là trong điều trị các bệnh về đường hô hấp
Tìm hiểu chung
Tỳ bà, thường được gọi là loquat (Eriobotrya japonica), là một loại quả nhỏ, chua có nguồn gốc từ Đông Nam Trung Quốc, nơi nó đã được trồng trong hơn một nghìn năm. Thịt mềm, mọng nước của nó được yêu thích vì vị ngọt thanh mát, khiến nó không chỉ phổ biến như một loại trái cây tươi mà còn trong bối cảnh ẩm thực và y học. Qua nhiều thế kỷ, quả loquat đã lan rộng đến nhiều nơi khác trên thế giới, bao gồm Nhật Bản, Địa Trung Hải và thậm chí là một số vùng của Châu Mỹ. Công dụng của nó không chỉ dừng lại ở hương vị thơm ngon mà còn được công nhận vì nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là hỗ trợ hô hấp, tiêu hóa và miễn dịch. Bài viết này đi sâu vào các lợi ích của loại quả này, vị trí của nó trong y học cổ truyền và hiện đại, cũng như ý nghĩa văn hóa của nó.
Thành phần dinh dưỡng của quả loquat
Giàu Beta-carotene, tiền chất của vitamin A, là chất chống oxy hóa giúp chống lại các gốc tự do, giảm stress oxy hóa trong cơ thể.
Giàu Vitamin C: Một chất chống oxy hóa quan trọng khác có trong quả loquat là Vitamin C, được biết đến với vai trò trong việc sản xuất collagen, hỗ trợ miễn dịch và bảo vệ chống lại các bệnh mãn tính.
Hàm lượng chất xơ: Với hàm lượng chất xơ cao trong chế độ ăn uống, quả loquat có lợi cho việc duy trì sức khỏe tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón. Chất xơ cũng góp phần vào lượng đường trong máu khỏe mạnh và điều hòa cholesterol.
Khoáng chất: Quả loquat chứa kali, magiê và canxi, rất cần thiết để duy trì huyết áp khỏe mạnh, sức khỏe xương và chức năng tế bào nói chung.
Một khẩu phần 100 gram quả loquat cung cấp khoảng 47 calo, khiến đây trở thành lựa chọn ít calo, lý tưởng cho những người muốn kiểm soát cân nặng.
Loquat từ lâu đã được sử dụng trong y học cổ truyền để hỗ trợ sức khỏe hô hấp
Lợi ích sức khỏe của Tỳ Bà (Loquat)
Sức khỏe hô hấp
Theo chia sẻ của các Y sĩ Trung cấp Y học cổ truyền: Loquat từ lâu đã được sử dụng trong y học cổ truyền để hỗ trợ sức khỏe hô hấp. Quả và lá của nó, được biết đến với đặc tính tiêu nhầy, giúp giảm đờm và làm giảm các triệu chứng của các vấn đề hô hấp phổ biến như ho, viêm phế quản và hen suyễn.
Sức khỏe tiêu hóa
Do hàm lượng chất xơ cao, quả loquat hỗ trợ hệ tiêu hóa theo nhiều cách:
- Cải thiện tiêu hóa: Quả tỳ bà diệp được biết đến với tác dụng thúc đẩy quá trình tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn, giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng hiệu quả hơn. Loại quả này giúp ngăn ngừa táo bón bằng cách làm tăng khối lượng phân và cải thiện nhu động ruột.
- Giải độc: Tỳ bà cũng được cho là có đặc tính giải độc.
- Kiểm soát cân nặng: Là loại quả ít calo, nhiều chất xơ, quả loquat giúp thúc đẩy cảm giác no và có thể là lựa chọn tuyệt vời cho những người muốn kiểm soát hoặc giảm cân. Chất xơ làm chậm quá trình tiêu hóa, giúp mọi người cảm thấy no lâu hơn, do đó giảm lượng calo tổng thể nạp vào.
Tính chất chống oxy hóa
Quả loquat là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa mạnh mẽ, chủ yếu là do hàm lượng vitamin dồi dào. Cả vitamin C và beta-carotene đều giúp trung hòa các gốc tự do, giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như ung thư, bệnh tim và các tình trạng thoái hóa thần kinh.
- Sức khỏe làn da: Vitamin A trong quả loquat hỗ trợ tái tạo và chữa lành da. Nó cũng có hiệu quả trong việc ngăn ngừa mụn trứng cá và làm giảm sự xuất hiện của nếp nhăn và nếp nhăn nhỏ. Ngoài ra, chất chống oxy hóa trong quả loquat giúp ngăn ngừa tác hại của tia UV từ ánh nắng mặt trời, góp phần mang lại làn da khỏe mạnh và trẻ trung hơn.
- Tiềm năng chống ung thư: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng lá loquat chứa các hợp chất có đặc tính chống ung thư. Các triterpenoid trong lá đã chứng minh tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, đặc biệt là trong trường hợp ung thư gan và ung thư ruột kết.
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Hàm lượng kali cao trong quả loquat rất cần thiết cho sức khỏe tim mạch. Giảm cholesterol: Chất xơ trong quả loquat có tác dụng làm giảm mức cholesterol, đặc biệt là LDL (cholesterol xấu), có thể tích tụ trong động mạch và dẫn đến bệnh tim.
Công dụng của tỳ bà trong y học cổ truyền
Y học cổ truyền Trung Quốc (TCM)
Trong Y học cổ truyền Trung Quốc, quả loquat, đặc biệt là lá của nó (Tỳ bà diệp), được sử dụng để chữa nhiều loại bệnh. Lá loquat được sấy khô và pha thành trà hoặc kết hợp vào các công thức thuốc.Thuốc chữa bệnh hô hấp: Một trong những công dụng chính của lá loquat trong Y học cổ truyền Trung Quốc là điều trị các bệnh về phổi, đặc biệt là ho mãn tính, hen suyễn và viêm phế quản. Các công thức thảo dược có lá loquat được cho là giúp thanh nhiệt phổi, giảm đờm và làm dịu cơn ho.
Y học Nhật Bản
Ở Nhật Bản, quả loquat được tôn sùng vì đặc tính dược liệu của nó. Cây này, được gọi là “biwa” trong tiếng Nhật, được sử dụng tương tự như TCM để điều trị các vấn đề về hô hấp và tiêu hóa. Trà biwa được ưa chuộng như một phương thuốc chữa đau họng, ho và tăng cường khả năng miễn dịch tổng thể.
Nguồn: Thạc sĩ Trần Thị Minh Tuyến – trungcapykhoapasteur.edu.vn tổng hợp