Viêm màng não là một tình trạng y khoa nghiêm trọng, xảy ra khi lớp màng bao quanh não và tủy sống bị viêm nhiễm. Nguyên nhân viêm màng não do vi khuẩn và virus là phổ biến nhất, với các triệu chứng khởi phát nhanh chóng và có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.
- Vàng Mắt: Những Nguyên Nhân Thường Gặp Là Gì?
- Nguyên nhân hàng đầu khiến da dễ mọc mụn bọc
- Tác dụng tuyệt vời của dầu dừa đối với sự phát triển của tóc
Hình ảnh màng não viêm
Bệnh viêm màng não là gì?
Theo cho biết của Ths Mai Thị Lý – Giảng viên Trung Cấp Y sĩ đa khoa: Bệnh viêm màng não là tình trạng viêm nhiễm các màng bao quanh não và tủy sống, được gọi là màng não. Nguyên nhân gây viêm màng não có thể là do vi khuẩn, virus, nấm, hoặc ký sinh trùng. Viêm màng não có thể phát triển một cách nhanh chóng và gây nguy hiểm đến tính mạng, đặc biệt là các trường hợp do vi khuẩn. Triệu chứng của bệnh thường bao gồm sốt cao, đau đầu dữ dội, cứng cổ, buồn nôn, nhạy cảm với ánh sáng và có thể có rối loạn ý thức. Việc chẩn đoán và điều trị kịp thời là rất quan trọng để ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm tổn thương não, động kinh hoặc tử vong.
Viêm màng não có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, nhưng một số nhóm tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Đây là nhóm tuổi có nguy cơ cao nhất do hệ miễn dịch còn non yếu và chưa phát triển hoàn thiện. Viêm màng não do vi khuẩn như Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis, và Haemophilus influenzae type b (Hib) thường gặp ở trẻ nhỏ.
Trẻ em dưới 5 tuổi: Trẻ em trong độ tuổi này cũng dễ bị viêm màng não, đặc biệt là viêm màng não do virus. Trẻ dưới 1 tuổi đặc biệt dễ bị tổn thương.
Thanh thiếu niên và người trẻ tuổi (16–25 tuổi): Viêm màng não do não mô cầu (Neisseria meningitidis) thường xảy ra ở độ tuổi thanh thiếu niên và người trẻ do lối sống sinh hoạt chung (như sống ở ký túc xá, tiếp xúc gần).
Người lớn tuổi: Người trên 60 tuổi cũng có nguy cơ cao mắc viêm màng não do vi khuẩn, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch suy giảm hoặc mắc các bệnh mãn tính.
Người có hệ miễn dịch suy yếu: Các bệnh nhân mắc HIV/AIDS, ung thư hoặc những người đang điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch cũng có nguy cơ cao bị viêm màng não, đặc biệt là do nấm hoặc vi khuẩn.
Nguyên nhân thường gặp dẫn đến viêm màng não
Nguyên nhân dẫn đến viêm màng não có thể do nhiều tác nhân khác nhau, nhưng phổ biến nhất là do vi khuẩn, virus, nấm và ký sinh trùng. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp:
Vi khuẩn:
Viêm màng não do vi khuẩn là dạng nghiêm trọng nhất, thường gây ra bởi các loại vi khuẩn như Neisseria meningitidis (não mô cầu), Streptococcus pneumoniae (phế cầu), Haemophilus influenzae type b (Hib), và Listeria monocytogenes. Những trường hợp này cần điều trị khẩn cấp bằng kháng sinh để tránh nguy cơ tử vong hoặc các biến chứng nghiêm trọng.
Phế cầu là một nguyên nhân phổ biến gây viêm màng não
Virus:
Viêm màng não do virus là dạng phổ biến nhất và thường ít nghiêm trọng hơn so với vi khuẩn. Các loại virus thuộc nhóm enterovirus, như Coxsackievirus và Echovirus, là nguyên nhân phổ biến gây viêm màng não do virus. Virus gây bệnh sởi, quai bị và herpes simplex cũng có thể dẫn đến viêm màng não.
Nấm:
Viêm màng não do nấm thường xảy ra ở những người có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như bệnh nhân HIV/AIDS. Loại nấm phổ biến gây ra bệnh là Cryptococcus. Viêm màng não do nấm thường cần điều trị bằng thuốc chống nấm trong thời gian dài.
Ký sinh trùng:
Một số loại ký sinh trùng hiếm gặp, như Naegleria fowleri, có thể xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương và gây viêm màng não. Tuy nhiên, các trường hợp này rất hiếm nhưng thường có tỷ lệ tử vong cao.
Ngoài ra, các nguyên nhân không nhiễm trùng như viêm màng não tự miễn, do ung thư hoặc các bệnh lý viêm khác cũng có thể gây viêm màng não, nhưng các trường hợp này ít phổ biến hơn.
Triệu chứng điển hình của viêm màng não
Các triệu chứng điển hình của bệnh viêm màng não thường xuất hiện nhanh chóng và có thể nghiêm trọng. Dưới đây là những triệu chứng phổ biến:
Sốt cao: Một trong những dấu hiệu đầu tiên của viêm màng não là sốt đột ngột và cao, thường đi kèm với cảm giác ớn lạnh.
Đau đầu dữ dội: Đau đầu do viêm màng não thường rất nặng và không giảm bớt khi sử dụng thuốc giảm đau thông thường.
Cứng cổ: Cứng cổ là triệu chứng đặc trưng của viêm màng não, người bệnh cảm thấy khó khăn và đau đớn khi cúi hoặc ngửa đầu.
Buồn nôn và nôn: Người bị viêm màng não thường cảm thấy buồn nôn, dẫn đến nôn mửa.
Nhạy cảm với ánh sáng (sợ ánh sáng): Một số bệnh nhân có hiện tượng mắt nhạy cảm bất thường với ánh sáng, gây khó chịu.
Lú lẫn, rối loạn ý thức: Tình trạng mất tập trung, lú lẫn, ngủ gà hoặc thậm chí hôn mê có thể xảy ra, đặc biệt là trong các trường hợp viêm màng não do vi khuẩn.
Co giật: Viêm màng não có thể gây co giật ở một số bệnh nhân, nhất là ở trẻ em.
Phát ban: Phát ban có thể xuất hiện, đặc biệt là trong các trường hợp viêm màng não do não mô cầu (Neisseria meningitidis).
Cảm giác mệt mỏi, yếu sức: Người bệnh thường có cảm giác mệt mỏi toàn thân, không có sức lực.
Ở trẻ nhỏ, các triệu chứng có thể khó nhận biết hơn, bao gồm khóc dai dẳng, bỏ bú, quấy khóc không rõ nguyên nhân, hoặc thóp (phần mềm trên đỉnh đầu) phồng lên.
Nhận diện sớm các triệu chứng này là rất quan trọng để điều trị kịp thời, vì viêm màng não có thể tiến triển nhanh chóng và dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như tổn thương não, động kinh, hoặc tử vong.
Nguồn: trungcapykhoapasteur.edu.vn tổng hợp